Definicje
Na początek dwie definicje
- skala, w geometrii liczba rzeczywista równa stosunkowi odległości obrazów punktów do odległości ich przeciwobrazów w niektórych odwzorowaniach geometrycznych, takich jak jednokładność, powinowactwo prostokątne i in. Szczególnym przypadkiem jest skala kartograficzna, wyrażająca stosunek odległości mierzonej na mapie do odległości na powierzchni Ziemi w odwzorowaniach, które są w przybliżeniu podobieństwami (tj. w odwzorowaniach małych obszarów powierzchni Ziemi na płaszczyznę)
Encyklopedia Szkolna, Matematyka, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne - skala, wg słownika języka polskiego PWN jest to ustalony stosunek zmniejszania się lub zwiększania rysunku, mapy, modelu w porównaniu z rozmiarami przedmiotu rzeczywistego (skala). Jest to jedna z sześciu definicji jakie można znaleźć na stronie słownika, ale bardzo dobrze pasuje do zastosowania tego narzędzia.
- A co o skali mówi wikipedia? Skala mapy (czasem używany jest również termin podziałka mapy) – stosunek wielkości liniowych rozmiarów modelu Ziemi, dla jakiego opracowano odwzorowanie kartograficzne danej mapy, do rzeczywistej wielkości tych rozmiarów.
Słowo skala można użyć w innych znaczeniach i może mieć zastosowanie w innych dziedzinach. Nasz Kalkulator Skali przeznaczony jest jedynie do obliczania skali związanych z odległościami (długościami).
Skala mapy
W geografii stosuje się trzy sposoby zapisywania skali
- Skala liczbowa - jest to zapis w postaci 1 : 1000, który należy odczytać jako: jeden do tysiąca. Oznacza to, że obiekt przedstawiony na mapie (lub projekcie) pomniejszony jest 1000 razy.
- Skala mianowana - przykład takiego zapisu to: 1 cm - 1 km. Oznacza, że jeden centymetr na mapie odpowiada jednemu kilometrowi w rzeczywistości.
- Podziałka liniowa - jest to graficzny sposób przedstawienia skali:
Z powyższego przykładu wiemy, że cały odcinek odpowiada pięciu metrom w rzeczywistości.
Skala modelu
W modelarstwie skalę używa się do podania ile razy dany model został zmniejszony w stosunku do rzeczywistych wymiarów. Najczęściej zapisywana jest ona w postaci ułamka, np. 1/24 (czyli 1:24)
W przypadku modelarstwa wiele skal jest na tyle popularna, że można np. zbudować kolekcję samolotów w tej skali, która wspaniale będzie się prezentować na półce.
W modelarstwie kolejowym skale określa się również za pomocą liter i np. skala Z oznacza 1/220, TT 1/120 a H0 skalę 1/87.
Skala projektu
Projekt jest zestawem rysunków technicznych pokazujący w jaki sposób obiekt ma zostać zbudowany. Takie rysunki wykonane są w pewnej skali np. 1:100, 1:200. Na jej podstawie możemy poznać rzeczywiste wymiary obiektu, który ma zostać zbudowany.